Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 55 ve 56. maddeleri uyarınca tüketiciye garanti belgesi ve kullanım kılavuzu verme yükümlülüğü e-ticaret satışları için de geçerlidir. Tüketiciye hem garanti belgesi hem de kullanım kılavuzu verilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu belgelerin hazırlanması sorumluluğu üretici ve ithalatçıya ait olmakla birlikte, bunları tüketiciye sunmak ve ispat yükümlülüğünü yerine getirmek satıcının görevidir. Ayrıca, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun uyarınca, malları kendi marka veya logosuyla etiketleyen satıcılar, gerçek üretici olmasalar bile, genellikle üreticilere yüklenen sorumlulukları taşımakla yükümlüdür.
Kullanım Kılavuzu
Aşağıda listelenen ürünler hariç olmak üzere, tüm e-ticaret ürünlerinin satışı için tüketiciye kullanım kılavuzu sunulması zorunludur:
| Her türlü metal, PVC, polietilen ve benzeri plastik boru ve bağlantı parçaları ile cıvata, kelepçe, vida, perçin, somun, çivi, pim ve benzeri bağlantı elemanları gibi bağlantı elemanları. |
| Kağıt, kalem, silgi ve benzeri kırtasiye malzemeleri. |
| Kürek, kayış, kürek, tırmık, el arabası ve benzeri tarım aletleri. |
| Pense, tornavida, çekiç, balta, testere, makas ve benzeri mekanik el aletleri. |
| Mendil, kemer, pantolon askısı, düğme, fermuar ve benzeri giyim aksesuarları. |
| Çatal, kaşık, kepçe, bıçak, tabak, bardak ve benzeri mutfak eşyaları ile makas, vazo, tencere gibi ev eşyaları. |
| El sanatları, takılar ve benzeri sanatsal ürünler. |
| Mezura, kumpas, gönye vb. mekanik ölçüm aletleri. |
| Yedek parçalar servis istasyonları tarafından değiştirilir. |
| Ambalajında özellikleri ve kullanım talimatı yazılı bulunan, malın niteliğine ve tüketiciye sunuluş biçimine göre ambalajlanmış olarak satılan makine yağı, antifriz, hidrolik yağı, kibrit, gübre, tiner, vernik, tiner, kozmetik ürünleri ve diğer kimyasal ürünler; boyalar, çimento, kireç ve benzeri ürünler; gıda ve içecek maddeleri; temizlik ürünleri; kömür ve benzeri yakıt maddeleri. |
Kullanım Kılavuzu Tüketiciye Hangi Formatta Sunulmalıdır?
Kullanım kılavuzu, Kullanım Kılavuzu Yönetmeliğinde belirtilen asgari bilgi ve biçimsel unsurları içermelidir. Tüketiciye ulaşmak için basılı kağıt formatında veya kısa mesaj, e-posta ve internet gibi araçlarla sağlanabilir. Kullanım kılavuzu basılı olmayan bir biçimde sağlanıyorsa, kullanım kılavuzuna erişim için gerekli bilgiler ve talimatlar ürün veya ambalajı üzerinde sağlanmalıdır. Ayrıca, kullanım kılavuzu kalıcı veri depolama aygıtı kullanılarak sunuluyorsa, bu bilgiler üreticinin veya ithalatçının web sitesinde de bulunmalıdır. Üreticinin veya ithalatçının web sitesinin bulunmaması veya tüketicinin talebi üzerine kullanım kılavuzu tüketiciye basılı formatta ücretsiz olarak sağlanmalıdır.
Kullanım Kılavuzunun En Önemli Fonksiyonu Nedir?
Kullanım Kılavuzunun birincil işlevi, ürünün yanlış kullanım durumunda garanti kapsamına girmemesini sağlamaktır. Bu nedenle, Kullanım Kılavuzları, Kullanım Kılavuzu Yönetmeliğinde belirtilen asgari form gerekliliklerine uymaktan ziyade, garanti kapsamı dışında kalabilecek önemli kullanım hataları dikkate alınarak hazırlanmalıdır.
Garanti Belgesi
Garanti belgesi ile satılması gereken ürünlerin listesi Garanti Belgesi Yönetmeliği’nde yer almaktadır. E-ticarete girmeden önce, satılacak ürünleri bu listeyle çapraz referanslamak ve karşılık gelen garanti sürelerini belirlemek esastır. Garanti Belgesi Yönetmeliği 2 yıllık standart bir garanti süresi zorunlu kılarken, e-ticaret satıcıları kendilerini farklılaştırmak için uzatılmış garanti süreleri sunma seçeneğine sahiptir.
Garanti Belgesi düzenleme süreci ve içeriğinde bulunması gereken temel bilgiler Garanti Belgesi Yönetmeliği’nde açıkça tanımlanmıştır. Ayrıca, garanti kapsamındaki ürünler için azami onarım süresi Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği’nde belirtilmiştir. Genellikle azami onarım süresi 20 (yirmi) iş günü olarak belirlenir, ancak bazı ürünlerin onarım süreleri daha uzun olabilir.
Garanti Belgesi Tüketiciye Hangi Formatta Verilmelidir?
Garanti belgesi, tüketicilerin kolay erişimini sağlamak için basılı kağıt, kısa mesaj, e-posta ve internet gibi çeşitli biçimlerde sağlanabilir. Ancak, bir tüketici özellikle garanti belgesinin basılı bir kopyasını talep ederse, bu sağlanmalıdır. Garanti süresi içinde bir arıza olması durumunda, tüketiciler ürün için ücretsiz onarım talep etme hakkına sahiptir. Ayrıca, ürün azami onarım süresi içinde tamir edilemezse veya garanti süresi içinde tekrar arızalanırsa ve tamir edilemezse, tüketici, mümkünse geri ödeme, orantılı fiyat indirimi veya eşdeğer bir ürünle değiştirme seçeneğine sahiptir. Satıcı, tüketicinin talebini yerine getirmekle yükümlüdür ve bunu reddedemez.
Ürünün eşdeğeri ile değiştirilmesinin satıcı için önemli zorluklara yol açacağı durumlarda, tüketici sözleşmeyi feshetme veya kusura dayalı orantılı fiyat indirimi hakkını kullanma seçeneğine sahiptir. Orantısızlığın belirlenmesinde kusursuz malın değeri, kusurun ciddiyeti ve tüketicinin alternatif haklara başvururken karşılaşabileceği zorluklar gibi faktörler dikkate alınır.
Garanti Belgesi Yönetmeliği kapsamındaki ürün garantisinin satıcının inisiyatifinde olmadığını belirtmek önemlidir. Garanti belgesinin düzenlenme süreci ve garanti kapsamındaki ürün arızaları durumunda atılması gereken adımlar, diğer hususlarda olduğu gibi belirli sürelerle düzenlenmiştir. Bu sürelere uyulmaması durumunda önemli maliyetler ortaya çıkabilir. Bu nedenle garanti kapsamında ürün satan e-ticaret satıcılarının satış sonrası servis faaliyetlerine öncelik vermeleri hayati önem taşımaktadır. Yönetmelikte öngörülen onarım ve teslimat sürelerinin doğruluğunu doğrulamak için testler yapılması ve satış sonrası servis departmanının geliştirilmesi, belirlenen sürelere uyulmaması durumunda alınması gereken önemli tedbirlerdir.
Sonuç olarak, garanti sertifikası ve kullanım kılavuzu gereksiniminin geleneksel mağaza içi satışların ötesine uzandığını ve e-ticaret işlemleri için de geçerli olduğunu belirtmek önemlidir. Bu nedenle, çevrimiçi satılan ürünlere göre uyarlanmış garanti sertifikası ve kullanım kılavuzu için belirli yönergeler ve düzenlemeler oluşturmak hayati önem taşır. Bu belgeler, garantinin içeriğini ve kapsamını kapsamalı ve tüm gerekli bilgilerin kullanım kılavuzuna dahil edilmesini sağlamalıdır. Ayrıca, satış sonrası hizmetler garantide belirtilen hükümlere uygun şekilde yapılandırılmalıdır.